Rơ le nhiệt là gì?

Rơ le nhiệt hay còn gọi là Relay nhiệt là một loại thiết bị điện dùng để bảo vệ động cơ và mạch điện khỏi bị quá tải, thường dùng kèm với Contactor. Rơ le nhiệt có chức năng tự động đóng cắt tiếp điểm nhờ sự co dãn vì nhiệt của các thanh kim loại.

Rơ le nhiệt
Rơ le nhiệt

Chức năng của Rơ le nhiệt

Rơ le nhiệt là một thiết bị bảo vệ quá tải được sử dụng trong các hệ thống điện. Chức năng chính của rơ le nhiệt là phát hiện sự tăng nhiệt độ quá mức do quá tải hoặc lỗi pha trong một mạch điện và ngắt mạch để bảo vệ động cơ và các thiết bị khác khỏi hỏng hóc đồng thời tăng cường an toàn và độ tin cậy cho hệ thống điện.

Cấu tạo rơ le nhiệt

Rơ le nhiệt được thiết kế đặc biệt để cảm nhận và đáp ứng trước sự tăng nhiệt do quá tải dòng điện, giúp bảo vệ động cơ và các thiết bị điện khác. Dưới đây là mô tả cơ bản về cấu tạo của rơ le nhiệt:

  1. Cuộn dây cảm ứng: Khi dòng điện đi qua cuộn dây, nó sẽ tạo ra một từ trường xung quanh cuộn dây. Dòng điện quá tải sẽ tăng nhiệt độ của cuộn dây.
  2. Lõi sắt: Lõi sắt được sử dụng để tăng cường hiệu quả của từ trường được tạo ra bởi cuộn dây cảm ứng.
  3. Bộ phận biến dạng nhiệt: Thường là một thanh kim loại (như bimetal) có khả năng co dãn khi nhiệt độ tăng lên. Bộ phận này sẽ uốn cong hoặc biến dạng khi nhiệt độ đạt đến một mức nhất định, dẫn đến việc kích hoạt rơ le.
  4. Cầu đấu nối: Kết nối đầu vào và đầu ra của rơ le nhiệt đến mạch điện.
  5. Tiếp điểm (contact): Đây là nơi mà sự mở hoặc đóng của rơ le diễn ra. Khi bộ phận biến dạng nhiệt uốn cong hoặc biến dạng đến mức định trước, nó sẽ làm di chuyển tiếp điểm, ngắt kết nối đến mạch điện.
  6. Nút điều chỉnh: Nhiều rơ le nhiệt có nút hoặc vít điều chỉnh, cho phép người dùng thiết lập mức dòng điện quá tải tại đó rơ le sẽ hoạt động.
  7. Bộ phận đặt lại (reset button): Một số rơ le nhiệt có bộ phận này, cho phép người dùng đặt lại rơ le sau khi nó đã hoạt động do quá tải.

Ứng dụng rơ le nhiệt

Rơ le nhiệt được sử dụng rộng rãi trong nhiều ứng dụng, nhất là trong các hệ thống điều khiển và bảo vệ động cơ điện. Dưới đây là một số ứng dụng phổ biến của rơ le nhiệt:

  1. Bảo vệ động cơ điện: Rơ le nhiệt giúp bảo vệ động cơ điện khỏi quá tải và quá nhiệt, ngăn ngừa hỏng hóc và gia tăng tuổi thọ của động cơ.
  2. Bảo vệ máy bơm: Trong các hệ thống máy bơm nước hoặc chất lỏng khác, rơ le nhiệt giúp bảo vệ máy bơm khỏi tình trạng quá tải do đường ống bị tắc nghẽn hoặc do máy bơm hoạt động trong thời gian dài.
  3. Bảo vệ máy nén khí: Rơ le nhiệt được sử dụng trong các hệ thống máy nén khí để ngăn ngừa quá tải và quá nhiệt, đảm bảo hoạt động ổn định và an toàn của máy nén.
  4. Bảo vệ hệ thống điều hòa không khí: Rơ le nhiệt cũng được sử dụng trong các hệ thống điều hòa không khí để bảo vệ các thành phần như quạt gió, máy nén và cuộn dây từ quá tải và quá nhiệt.
  5. Bảo vệ máy công cụ và thiết bị công nghiệp: Rơ le nhiệt được sử dụng trong các máy công cụ và thiết bị công nghiệp như máy cắt, máy tiện, máy ép, máy nghiền, máy đùn, máy trộn, vv., để bảo vệ động cơ khỏi quá tải và quá nhiệt, đảm bảo hoạt động hiệu quả và an toàn.

Tuy nhiên, rơ le nhiệt cũng có hạn chế về độ nhạy và tốc độ phản ứng so với các cảm biến điện tử hiện đại. Trong một số ứng dụng đòi hỏi độ chính xác và độ nhạy cao, người ta thường sử dụng các thiết bị bảo vệ điện tử như rơ le điện tử, rơ le kỹ thuật số, hoặc các hệ thống điều khiển tự động.